Çölyak hastalığının belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve genellikle sindirim sistemiyle ilgili problemlerle başlar. Ancak, bazı kişilerde sindirim sistemi dışındaki belirtiler de görülebilir. Çölyak hastalığının yaygın belirtileri şunlardır:
- Karın ağrısı ve şişkinlik: Çölyak hastalarında karın ağrısı ve şişkinlik sık görülen belirtilerdir. Sindirim sistemi glutenle temas ettiğinde iltihaplanabilir, bu da karın ağrısına ve şişkinliğe neden olabilir.
- İshal veya kabızlık: Bağırsaklarda glutenle temas edildiğinde, çölyak hastaları ishal veya kabızlık yaşayabilirler. Sindirim sistemi bu proteini sindiremez ve bağırsak hareketliliğinde değişikliklere neden olabilir.
- Bulantı ve kusma: Gluten içeren gıdaları tüketen çölyak hastaları bulantı ve kusma yaşayabilirler. Sindirim sistemi bu gıdalara tepki vererek mide bulantısına neden olabilir.
- Ağız yaraları: Çölyak hastaları, ağız içinde çıkan yaraların sık tekrarlaması gibi ağız problemleriyle karşılaşabilirler. Bu yaralar genellikle ağrılı olabilir ve yemek yeme zorluğuna neden olabilir.
- Cilt problemleri: Kaşıntı, döküntü ve ciltte kuruluk gibi cilt problemleri de çölyak hastalığının belirtileri arasında yer alabilir.
Çölyak Hastalarının Beslenme Önerileri
Çölyak hastaları için en önemli şey gluten içeren gıdalardan kaçınmaktır. Gluten, buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunur. Ancak, günümüzde çölyak hastaları için özel olarak üretilen glutensiz gıdalar bulunmaktadır. İşte çölyak hastalarının dikkat etmesi gereken bazı beslenme önerileri:
- Gluten içeren gıdalardan kaçının: Buğday, arpa, çavdar ve bu tahıllardan yapılan ürünler çölyak hastaları için uygun değildir. Bu nedenle, bu gıdalardan kaçınmak önemlidir.
- Glutensiz alternatifler tercih edin: Çölyak hastaları için özel olarak üretilen glutensiz ekmek, makarna, un ve diğer tahıllar gibi gıdaları tercih etmek önemlidir. Bu ürünler genellikle mısır, pirinç, quinoa gibi glutensiz tahıllardan yapılır.
- Besin etiketlerini kontrol edin: Market alışverişi yaparken, besin etiketlerini dikkatlice okuyun ve gluten içeren herhangi bir bileşenin olup olmadığını kontrol edin.
- Taze ve doğal gıdalar tüketin: Taze meyve, sebze, et, balık, yumurta gibi doğal ve glutensiz gıdaları tercih etmek çölyak hastaları için en güvenli seçenektir.
- Evde yemeği tercih edin: Restoranlarda yemek yerken, gluten içeren gıdaların kirlenme riski daha yüksektir. Bu nedenle, evde yemek yapmayı tercih etmek daha güvenlidir.
Çölyak hastalığıyla yaşayan bireyler için doğru beslenme alışkanlıklarını benimsemek, sağlıklı bir yaşam sürmelerine yardımcı olabilir. Bu nedenle, çölyak hastalarının beslenme konusunda dikkatli olmaları ve glutensiz bir diyet uygulamaları önemlidir.
