Son günlerde oyuncu Elvin Levinler’in sık tükettiği matcha çayı nedeniyle kalp sağlığı sorunu yaşadığı iddiası, bu popüler içeceğin olası zararlarını yeniden gündeme getirdi.
Yüksek oranda kafein içeren matcha çayının sağlık üzerindeki etkileri konusunda uzmanlar uyarılarda bulunuyor. Beslenme Uzmanı Öğr. Gör. Kübra Şahin, matcha çayının yüksek miktarda kafein içerdiğini ve fazla tüketim durumunda uyku bozuklukları, anksiyete, kalp çarpıntısı ve baş ağrısı gibi kafeinle ilişkili yan etkilere yol açabileceğini belirtti. Sağlıklı bireylerin günde 1-3 fincan matcha çayı tüketmesini öneren Şahin, bu şekilde hem sağlık faydalarından yararlanmanın hem de aşırı kafein ve oksalat alımından kaçınmanın mümkün olduğunu ifade etti.
Öğr. Gör. Kübra Şahin, matcha çayının Japonya kökenli, Camellia sinensis bitkisinin gölgede yetiştirilen yapraklarından elde edilen ince bir yeşil çay tozu olduğunu dile getirerek, diğer yeşil çaylardan farklı olarak matcha çayının yaprakların tamamının kullanılması nedeniyle daha yoğun bir lezzet ve yüksek besin değeri sunduğunu vurguladı. Gölgede tutulan çay yaprakları elle toplanıp, damar ve saplardan ayrıldıktan sonra buharla işlem görüyor. Buhar işleminden sonra yapraklar kurutuluyor ve taş değirmenlerde özel olarak öğütülerek ince toz haline getiriliyor.
Son yıllarda sağlıklı yaşam ve doğal beslenme trendlerinin artmasıyla birlikte, matcha gibi doğal ürünlere olan ilginin de arttığını belirten Öğr. Gör. Kübra Şahin, bu ürünlerin vegan ve glutensiz diyetlere de uyum sağladığını söyledi.
Matcha çayının faydaları
Matcha çayının yüksek antioksidan içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirip, hastalıklardan koruduğunu ifade eden Şahin, metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımını desteklediğini aktardı. Ayrıca A, C ve E vitaminleri gibi vitaminler ile magnezyum, potasyum ve demir gibi mineraller açısından zengin olduğunu ekledi. Matcha çayının sindirim sağlığını destekleyen lifler içerdiğini, L-theanine aminoasidinin kafeinle birlikte dengeli bir enerji sağladığını ve stresi azaltma özelliğine sahip olduğunu sözlerine ekledi.
Fazla tüketimin olumsuz etkileri
Aşırı matcha çayı tüketiminin bazı sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurgulayan Kübra Şahin, matchanın yüksek miktarda kafein içermesi nedeniyle uyku bozuklukları, anksiyete, kalp çarpıntısı ve baş ağrısı gibi yan etkilere neden olabileceğini söyledi. Ayrıca, mide rahatsızlıkları, bulantı veya ishal gibi sindirim sorunlarına yol açabileceğinin altını çizdi. Yüksek oksalat içeriği nedeniyle demir emilimini azaltabileceği gibi ağır metallerden (kurşun, arsenik gibi) kaynaklanabilecek toksisite riskini de arttırabileceğini belirtti.
Matcha çayının lif içeriği ile sindirim sistemini destekleyip, bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlığı önleyebileceğine dikkat çeken Şahin, ancak asidik yapısının mide rahatsızlıklarına veya reflüye yol açabileceğini, fazla tüketimin mide bulantısına neden olabileceğini aktardı. Yüksek oksalat içeriği nedeniyle böbrek taşı oluşumuna katkıda bulunabileceğini ekledi. Yüksek kafein içerdiğinden dolayı diüretik etki yaparak vücuttan sıvı atılımını artırabileceğini, bu durumun böbreklerin aşırı çalışmasına neden olabileceğini ifade etti.
Hamilelik ve emzirme dönemindeki kadınlar için uyarılar
Özellikle bazı bireylerin matcha çayını tüketirken daha dikkatli olmaları gerektiğini vurgulayan Öğr. Gör. Kübra Şahin, böbrek taşı geçmişi olan bireylerin dikkatli olmaları gerektiğini belirtti. Ayrıca karaciğer hastalığı veya işlev bozukluğu olan kişilerin, matchanın potansiyel toksinlerini göz önünde bulundurarak dikkatli olmaları gerektiğini belirtmiştir. Anksiyete, kalp ritmi bozukluğuna veya uyku sorunlarına sahip olan kişilerin, kafeine duyarlılık nedeniyle matcha çayını fazla miktarda tüketmemesi gerektiğini aktardı. Hamilelik ve emzirme dönemindeki kadınlar için de kafein oranının fetüs veya bebeklerin sağlığını olumsuz etkileyebileceği gerekçesiyle fazla tüketimin önerilmediğini söyledi. Mide rahatsızlıkları veya reflü gibi sorunları olan bireylerin de matchanın asidik yapısı nedeniyle rahatsızlık hissi yaşayabileceğini ifade etti.
Günde 1-3 fincan tüketimi öneriliyor
Öğr. Gör. Kübra Şahin, sağlıklı bireylerde hem sağlık faydalarından yararlanmak hem de aşırı kafein ve oksalat alımından kaçınmak adına günde 1-3 fincan matcha çayı tüketiminin önerilebileceğini sözlerine ekledi.
